เกิดอะไรขึ้นกับรถยนต์ไฟฟ้าจากค่ายรถญี่ปุ่น?
ด้วยรถยนต์ไฟฟ้า กำลังได้รับความนิยมมากขึ้นในปัจจุบันนี้ แต่ความคืบหน้าด้านยอดขายของญี่ปุ่นในช่วง 30 ปีที่ผ่านมากลับไม่สู้ดีนัก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ยอดขายรถยนต์ไฟฟ้าของค่ายญี่ปุ่นที่ออกสู่ตลาดก่อน กลับถูกแซงไปโดยผู้ผลิตที่มาทีหลังอย่าง Tesla แบบไม่เห็นฝุ่น นำมาซึ่งคำถามที่ว่า “เกิดอะไรขึ้นกับค่ายรถญี่ปุ่น”
Mr. Keiichi Mitobe ผู้อำนวยการ International Environment and Economy Institute (IEEI) และอดีตหัวหน้าแผนกวางแผนของ Honda กล่าวแสดงความเห็นต่อประเด็นนี้ว่า “ค่ายรถญี่ปุ่น เป็นค่ายที่ให้ความสำคัญกับรถยนต์ไฟฟ้าเร็วกว่าค่ายอื่นจริง อย่างไรก็ตาม การพัฒนาเทคโนโลยีอย่างเดียวไม่ได้นำมาซึ่งความสำเร็จ”
Mr. Keiichi Mitobe กล่าวว่า ในปี 1988 เป้าหมายของทีมวิศวกร บริษัท Honda คือ “การพัฒนารถยนต์ไฟฟ้าให้เกิดขึ้นเร็วที่สุด และล้ำหน้าที่สุด” ซึ่งในช่วงเวลานั้น รถยนต์ไฟฟ้ายังไม่ใช่เทรนด์ที่ได้รับความสนใจมากนัก“ โดยในปีดังกล่าว Honda ตั้งใจจะเป็นค่ายรถรายแรกที่ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าได้สำเร็จ” ด้วยเหตุนี้เอง ทางบริษัทจึงเริ่มพัฒนารถยนต์ไฟฟ้าขึ้น
ในช่วงแรกของการพัฒนานั้น เป็นยุคที่อุตสาหกรรมยานยนต์กำลังประสบปัญหาเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะวิกฤตน้ำมันในช่วงปี 1973 ส่งผลให้อุตสาหกรรมยานยนต์ต่างมองหาเชื้อเพลิงทดแทนอย่างเร่งด่วน และอีกปัจจัยคือ มาตรการด้านสิ่งแวดล้อมของแคลิฟอร์เนียร์ในช่วงนั้น ซึ่งให้ความสำคัญกับการลดมลพิษในชั้นบรรยากาศ โดยมีรถยนต์ไฟฟ้าเป็นหนึ่งในทางเลือกภายใต้นโยบายนี้
ทีมวิศวกรของ Honda ซึ่งเป็นทีมขนาดเล็กในเวลานั้น ได้รับคำสั่งให้พัฒนารถยนต์ไฟฟ้าให้เป็นรถยนต์ที่ขายได้จริง ไม่ใช่รถต้นแบบ แม้ว่าจะมีรถยนต์ที่ใช้แบตเตอรี่คู่กับน้ำมันอยู่แล้วในท้องตลาด จนกระทั่งสำเร็จออกมาในปี 1997 และทำให้บริษัทมีองค์ความรู้ในด้านรถยนต์ไฟฟ้าเป็นอย่างมากในเวลานั้น อย่างไรก็ตาม ยอดขายสามารถทำไปได้เพียงหลักร้อยคันเท่านั้น
จากนั้นในยุค 90 ที่ผู้ผลิตยานยนต์หลายราย เริ่มมองเห็นความสำคัญของปัญหาโลกร้อน ส่งผลให้ผู้ผลิตต่างให้ความสำคัญในการพัฒนายานยนต์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น จนกระทั่งในปี 1997 ซึ่งเป็นปีเดียวกันกับที่ Toyota ได้เปิดตัวรถไฮบริดรุ่นแรกของโลก “Prius” ออกสู่ตลาด จากนั้นจึงตามมาด้วย Insight ของ Honda ในปี 1999 รวมถึงบริษัทอื่นที่เริ่มเข้าสู่ตลาดรถยนต์ไฟฟ้า เช่น Nissan และ Mitsubishi
อย่างไรก็ตาม แม้ญี่ปุ่นจะเริ่มต้นได้เร็ว แต่ Mr. Keiichi Mitobe ได้กล่าวแสดงความเห็นว่า “ค่ายญี่ปุ่นมีปัญหาด้านแผนธุรกิจ และกลยุทธ์ทางการตลาดเป็นอย่างมาก” และคาดการณ์ว่า หลังจากนี้ สิ่งที่จำเป็นสำหรับค่ายรถญี่ปุ่น ในการจะเติบโตในตลาดรถยนต์ไฟฟ้าได้ คือการกระชับความร่วมมือระหว่างบริษัทให้สูงขึ้นนั่นเอง